Mars-Dünya arasında göktaşı trafiği
Dinozorları ortadan kaldıran asteroidin, hayatı Mars’a ve Jüpiter’in uydularına sıçratmış olabileceğini söylüyor ABD’li araştırmacılar. Yerkürede olduğu gibi Güneş sisteminde de tuhaf şeyler olabiliyor zaman zaman… Araştırmacılar son 3,5 milyar yıldır Dünya’dan kaç tane hayat barındıran kaya parçasının asteroidler tarafından dışarı fırlatıldığı hesaplandı. Güneş sistemini ve Dünya’nın kaderini etkileyen benzer olaylar bilim insanlarının geçmişi yeniden gözden geçirmelerine neden oluyor. Gezegenimizde dinozorların yok olmasına neden olan çarpışma da bu olaylardan biri. 66 milyon yıl önce Meksika’nın Chicxulub bölgesinde meydana geldi; küçük bir kent büyüklüğündeki bir nesne Dünya’ya çarptı. Dinazorların yok olmasının yanı sıra volkanik patlamaların ve devasa yangınların gezegeni duman ve tozla boğmasına yol açtığı biliniyor.
Bu çarpma, aynı sırada 70 milyar kilogram kadar kaya parçasını uzaya fırlattı ve bunların 20 bin kilogramı Europa’ya ulaşmış olabilir. Araştırmacılara göre, yaşam barındıracak büyüklükte bir kayanın oraya ulaşma ihtimali yarı yarıya. Astrobiology dergisindeki makaleye göre, Chicxulub kraterine yol açan çarpma, Jüpiter’in uydusu Europa’ya kadar taş parçaları fırlatmaya yeterli güçteydi. Hayat barındırma potansiyeline sahip binlerce kayanın da, bir zamanlar yaşanabilir olduğu düşünülen Mars’ta ulaştığı belirtiliyor.
Panspermia simülasyonu
Panspermia, yani organizmaların Güneş Sistemi dolaylarında kuyruklu yıldızlar ve meteor çarpmalarında ortaya çıkan taşlar üzerinde seyahat edebileceği düşüncesi uzun süredir astronomların aklını cezbediyor.
Bilgi işlemdeki ilerleme sayesinde artık bu seyahatler simüle edilebiliyor ve kaçak yolcuların Güneş Sistemi dolaylarındaki olası hareketleri izlenebiliyor. Bu yeni çalışmada araştırmacılar öncelikle, büyük çarpmaların etkisiyle Dünya’dan kopan ve çapı 3 metreden fazla olan kayaların sayısını tahmin ettiler.
Mikro-organizmaları 10 milyon yıl kadar sürebilecek bir yolculuk sırasında Güneş’in radyasyonundan korumak için en az 3 metre çapında bir büyüklüğün gerekli olduğunu düşündüler. Daha sonra, bu yolcunun muhtemel akıbetini haritalandırdılar. Birçoğu Dünya’nın yörüngesinde asılı kaldı veya yavaşta geri indi. Bazıları, Güneş’in içine çekildi veya Güneş Sistemi’nin dışına doğru fırlayıp kayboldu. Az ama kayda değer sayıdakiler ise hayata imkan tanıyabilecek yabancı dünyalara kadar ulaştı. Rachel Worth bunlar için BBC‘ye, “Önemsenmeye değer” dedi. Simülasyonda 6 adet kaya, buzla kaplı sıvı okyanusa sahip Jüpiter uydusu Europa’ya kadar bile ulaştı. Worth şöyle diyor: “Tutucu, gerçekçi tahminlerle bile, organizmaların Europa okyanuslarında yüzüyor olması mümkün.”
Mars’a seyahat ise daha çok görüldü. Yaklaşık 360 bin iri kaya parçası, tarihi asteroid çarpmalarıyla, kızıl gezegene fırlamış olabilir.
Mars-Dünya arasındaki göktaşı trafiği
Peki canlı organizmalar bu destansı yolculuğu çıkarabilir mi?
Worth BBC‘ye, “Eğer yaşam Mars’a ulaşmadıysa şaşırırım” diyor ve ekliyor: “Bu bizim çalışmamızın alanı dışında. Fakat bir noktada Dünya’daki organizmaların oraya ulaşmış olması akla yatkın görülüyor.”
Ay’da ammonit var mıdır?
Dünya’daki hayatın dışarıya açılabileceği en yakın pencere olan Mars’ta son 3,5 milyar yıl içinde akışkan su olduğuna ilişkin kanıt yok gibi.
Peki ya yolculuk ters yönde olduysa?
Mars’ın eski atmosferinin ılıman ve yağışlı olduğu düşünülüyor ki bunlar yaşamın gelişmesinin temel şartları. Worth’ün BBC‘ye söylediğine göre, eğer Mars’ta mikro-organizmalar var olduysa, gezegenlerimiz arasındaki göktaşı trafiğinin yoğunluğu dolayısıyla bunların Dünya’ya ulaşmış olması yüksek bir olasılık dahilinde: “Gezegenler sisteminin şafağından bu yana Mars’tan Dünya’ya milyarlarcası düştü. Dünya’daki yaşamın Mars kaynaklı olması bile mümkün.”
Kaynak: BBC Türkçe
Anahtar kelimeler: Mars, Dünya, dinazorlar, Europa, Titan